Sprzeciw od wyroku zaocznego

Uprawnienie do wniesienia sprzeciwu od wyroku zaocznego co do zasady przysługuje pozwanemu. Z uprawnienia tego skorzystać może jednak także np. interwenient uboczny, który wstąpił do sprawy po stronie pozwanej, prokurator, organizacja pozarządowa, inspektor pracy, czy rzecznik konsumentów. W tych przypadkach wniesienie sprzeciwu może być także formą przystąpienia do toczącego się procesu.

[wazne]W przypadku wydania wyroku zaocznego środkiem zaskarżenia przysługującym pozwanemu jest sprzeciw, natomiast w przypadku wyroku zaocznego oddalającego powództwo, powodowi przysługuje apelacja.[/wazne]

Sprzeciw od wyroku zaocznego, to niedewolutywny środek zaskarżenia, co oznacza, iż jest on rozpatrywany przez sąd, który wydał wyrok. Strona pozwana odnosi się, więc bezpośrednio do żądań pozwu oraz twierdzeń powoda.

Sprzeciw od wyroku zaocznego pozwany zobowiązany jest wnieść w terminie dwóch tygodni od dnia doręczenia mu wyroku (art. 344 §1 k.p.c.).

[wazne]Termin na wniesienie sprzeciwu od wyroku zaocznego to dwa tygodnie od dnia doręczenia wyroku.[/wazne]

Sprzeciw wnosi się do sądu, który wydał wyrok zaoczny. W razie przekroczenia terminu do wniesienia sprzeciwu od wyroku zaocznego, może być on przywrócony na zasadach ogólnych (art. 168 i nast. k.p.c.).

Zasadą jest, iż sprzeciw od wyroku zaocznego wnosi się w formie pisemnej (art. 344 § 2 k.p.c.). Powinien od spełniać wymagania formalne przewidziane dla pisma procesowego (art. 126 k.p.c.). W przypadku spraw z zakresu prawa pracy pracownik działający bez adwokata lub radcy prawnego może wnieść sprzeciw ustnie do protokołu (art. 466 k.p.c.). Innym z wymagań odnośnie formy sprzeciwu jest obowiązek jego wniesienia na urzędowym formularzu. Obowiązek ten będzie jednak istniał tylko w przypadku, gdy pozew został na takim formularzu wniesiony. Zasadniczo sytuacja taka będzie miała miejsce w przypadku, gdy pozew podlega rozpoznaniu według przepisów o postępowaniu uproszczonym, bądź powództwo dotyczy spraw wskazanych w art. 1871 k.p.c.

Sprzeciw od wyroku zaocznego podlega opłacie w wysokości połowy opłaty stosunkowej obliczonej od wartości przedmiotu sporu (art. 19 ust. 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych).

Dopełnienie wszystkich warunków formalnych sprzeciwu ma bardzo istotne znaczenie, ponieważ sprzeciw złożony po terminie oraz sprzeciw, którego braków strona w wyznaczonym terminie nie uzupełniła, a także sprzeciw nieopłacony, sąd odrzuca na posiedzeniu niejawnym. (art. 544 § 3 k.p.c.).

Należy jednak zwrócić uwagę na fakt, iż w wypadku stwierdzenia braków sąd wzywa najpierw stronę do ich uzupełnienia, wyznaczając w tym celu odpowiedni termin. Dopiero w przypadku nieuzupełnienie braków w tym terminie sąd odrzuci sprzeciw.

[wazne]Sprzeciw od wyroku zaocznego, w którym nie przytoczono zarzutów przeciwko żądaniu pozwu oraz faktów i dowodów na ich uzasadnienie (art. 349 § 2 k.p.c.), podlega odrzuceniu dopiero po bezskutecznym wezwaniu do uzupełnienia tych braków na podstawie art. 137 § 1 k.p.c. (Uchwała Pełnego Składu Izby Cywilnej SN z dnia 18 maja 1963 r., III CO 17/63).[/wazne]

Zgodnie z powołanym orzeczeniem brak przytoczenia w sprzeciwie okoliczności faktycznych i dowodów stanowi także brak formalny, jednak dopiero w sytuacji, gdy w ogóle ich nie przytoczono.

Jak już wcześniej wskazano w sprzeciwie pozwany powinien podać okoliczności faktyczne i dowody na uzasadnienie przedstawionych zarzutów.

Należy zwrócić uwagę, iż przy wnoszeniu sprzeciwu od wyroku zaocznego powinno się zgłaszać wszystkie znane twierdzenia oraz dowody. Zgodnie bowiem z art. 344 § 2 in fine k.p.c. sąd pomija spóźnione twierdzenia i dowody, chyba że strona uprawdopodobni, że nie zgłosiła ich w sprzeciwie bez swojej winy lub że uwzględnienie spóźnionych twierdzeń i dowodów nie spowoduje zwłoki w rozpoznaniu sprawy albo że występują inne wyjątkowe okoliczności.

Zgodnie z przepisem art. 345 k.p.c., jeżeli sprzeciw został złożony prawidłowo, przewodniczący wyznacza termin rozprawy i zarządza doręczenie sprzeciwu powodowi.

Natomiast wyrok zaoczny, którego nie zaskarżono sprzeciwem staje się prawomocny.

Warto zwrócić uwagę na fakt, iż koszty rozprawy zaocznej i sprzeciwu ponosi pozwany, choćby następnie wyrok zaoczny został uchylony, chyba że niestawiennictwo pozwanego było nie zawinione lub że nie dołączono do akt nadesłanych do sądu przed rozprawą wyjaśnień pozwanego.